
Programi IPARD-3 dhe investimet në fermat bujqësore dhe blegtorale
IPARD-3 është programi i BE-së për mbështetjen e bujqësisë, agropërpunimit dhe agroturizmit, që do të financojë 146 milionë euro për zhvillimin e bujqësisë dhe zonave rurale shqiptare. Programi IPARD-3 për Shqipërinë (2021-2027) u miratua nga Komisioni Europian pas suksesit të përthithjes së fondeve të IPARD-II nga ana e Shqipërisë.
Fondi i akorduar nga BE-ja për programin IPARD-III është 112 milion euro ndërkohë që kontributi i Qeverisë Shqiptare është 34 milionë euro. Në total janë 146 milionë euro për 9 masa financimi.
Çfarë përfaqëson masa e investimit për fermat bujqësore dhe blegtorale?
Kjo masë lidhet me prodhimin e produkteve primare bujqësore nga sektorët e përzgjedhur: qumështi, mishi, fruta-perimet, rrushi, ulliri, drithëra, bimë mjekësore dhe aromatike.
Sipas kësaj mase, investime fizike duhet të kryhen në mënyrë që fermat bujqesore dhe blegtorale të përafrohen me standardet e BE-së (mjedisi, mirëqenia e kafshëve), të përmirësojnë ekonominë dhe performancën mjedisore të ekonomive bujqësore, të sigurojnë infrastrukturën e nevojshme për zhvillimin e bujqësisë.
Sektori i qumështit dhe i mishit:
Prodhimi i qumështit dhe mishit është një nga sektorët më të rëndësishëm bujqësor në Shqipëri. Fermat duhet të mbështeten për të përmirësuar konkurrencën dhe standardet për qumështin e papërpunuar higjienën dhe cilësinë, blegtorinë me drejtim mishi, rritjen e derrit dhe shpendarinë, mirëqënien e kafshëve dhe trajtimin e mbetjeve.
Sektori i qumështit ka nevojë për investime të konsiderueshme për të modernizuar teknologjitë e mbarështimit të blegtorisë duke përmirësuar cilësinë duke u përputhur me standardet e BE-së.
Për të rritur konkurrencën dhe performancën mjedisore të sektorit të përpunimit të mishit ka nevojë të inkurajohen investimet në përputhje me standardet e BE-së dhe përmirësimin e menaxhimit të mbetjeve dhe përpunimin e nënprodukteve. Thertoret kanë nevojë për përmirësim dhe përmbushje të standarteve të sigurisë ushqimore dhe të mirëqënies së kafshëve. Kjo masë do të mbështesë fermat potencialisht ekonomikisht të qëndrueshme në sektorin e mishit. Prodhimit të mishit të imtave praktikohet gjerësisht, duke përfituar nga potenciali i kullotave malore dhe i cilësisë së lartë të mishit, duke përdorur racat vendase të rritura në kushtet natyrore malore.
Ekziston nevoja për ngritjen e standarteve të blegtorisë, derrit dhe shpendëve në mënyrë që të përmirësohen kushtet e mirëqenies së kafshëve (strehim, pajisje në stalla, etj.), kultivimin e bazës ushqimore dhe magazinimin e saj si dhe ruajtjen e plehut organik.
Mishi i shpendëve kryesisht përbëhet nga mishi i pulave, apo ruajtja e traditës në mbarështimin e gjelit të detit në shkallë të vogël.
Kërkesa për mish derri është në rritje, kështu që edhe importi i kafshëve të gjalla për mbarështimin afatshkurtër (d.m.th. sjellja e kafshëve në peshën e therjes) po rritet (+80% në dekadë).
Investimet kryesore të lejuara në këtë masë:
- Ndërtimi dhe/ose rikonstruksioni i objekteve dhe ambienteve duke përfshirë instalimet e stallave të parafabrikuara të kafshëve, magazinimit, apo kapanoneve të mjeteve bujqësore.
- Objektet për magazinimin, administrimin e ushqimit, depo dhe makineritë, pajisjet, linja për mjelje, instalimi i sistemeve të ventilimeve dhe për ngrohje;
- Pajisje, makineri dhe pajisje për mjelje, ftohje, ruajtje, asgjësim të sigurt i karkasave, administrim të ushqimit, trajtimi i plehut organik, etj.
Sektori i frutave, perimeve, ullinjve, BMA-ve dhe vreshtave:
Rritja e konkurrencës së sektorit të fruta-perimeve kërkon mbështetje për uljen e kostove të prodhimit dhe përmirësimin e cilësisë përmes rritjes së shkallës së prodhimit, investimeve në teknologji të reja, përmirësimin e strukturës së kultivimit të kulturave bujqësore dhe mekanizimin e proceseve agro-teknike dhe infrastrukturës pas vjeljes. Sektori i serave dominohet nga serat pa ngrohje (solare), shumica e të cilave janë sera të thjeshta plastike.
Shqipëria ka kushte shumë të mira tokësore dhe klimatike për zhvillimin e vreshtarisë si një burim i përhapur dhe i rëndësishëm të ardhurash dhe vetëpunësimi për shumë familje fermerësh.
Kultivimi i ullirit paraqet nje rritje te madhe në Shqipëri. Prodhimi kombetar i ullishteve ka ardhur duke u rritur më shpejt se tendencat e prodhimit botëror. Nga analizimi i këtij nën-sektori dallohet potenciali i ullirit të tavolinës dhe atyre për prodhimin e vajit të ullirit. Aktualisht, në nën-sektorin e kultivimin e ullirit janë të përfshirë më shumë se 100,000 fermerë.
Sipërfaqja e tokës së rritur me Bime Medicinale Aromatike është i shtrirë në të gjithë vendin dhe në vecanti në rajonin e Malësisë së Madhe. Megjithatë, konsoliduesit dhe përpunuesit, veçanërisht ata të fokusuar në prodhimin organik, kanë investuar në plantacione të mëdha të BMA-ve (mbi 10 ha/per fermë).
Prioritet i jepet edhe investimeve në prodhimin e energjisë së rinovueshme për vetë
konsum dhe trajtimi i mbetjeve.
Investimet kryesore të lejuara në këtë masë:
- Ndërtimi dhe/ose rikonstruksioni i serave/tuneleve, duke përfshirë instalimet që përfshijnë gjithashtu teknologjitë e energjisë së rinovueshme për sistemet e ngrohjes ose ujitjes;
- Investimet në vjelje dhe pajisje të specializuara pas vjeljes dhe objektet në fermë (të tilla si objektet e magazinimit të përkohshëm, ftohja paraprake, pajisjet dhe mjetet, pastrimi, klasifikimi, linjat e paketimit, njësitë ftohëse dhe magazinina, dhe depo patate jo të kushtëzuara) apo pajisje për tharrje të BMA-ve;
- Përmirësimi i ujitjes me pika në fermë, hapja e puseve, apo depo për ujitje;
- Mbjellja e varieteteve autoktone të ullirit;
- Investimet në krijimin e pemishteve dhe vreshtave të reja apo ristrukturimin (rehabilitimin) e ekzistuesve, duke përfshirë koston e materialit të çertifikuar të shumimit; mbjellja, krasitja, instalimi i rrjetave antibreshër, rrethime dhe shërbime, punime agroteknike paraprake me përjashtim të plehërimit të tokës;
- Prodhimi i energjisë nga burimet e rinovueshme të energjisë për konsum në fermë për ngrohje, ftohje, ventilim, vaditje ose pompa uji (të tilla si panele solare ose teknologji të tjera përveç objekteve të bio-gazit);
- Blerja e makinerive dhe pajisjeve të specializuara hortikulturore (si p.sh traktorë dhe kultivues të specializuar, spërkatës, rimorkio apo të tjera pajisje të specializuara);
- Objektet dhe teknologjitë për prodhimin e energjisë së rinovueshme për përdorim në fermë;
- Rrjeti i brëndshëm rrugor dhe vendet e parkimit brënda një ferme;
- Ndërtesa administrative me objekte shoqëruese.
Sa do te jetë madhësia e grandit në IPARD-3 për investimet në ferma?
Kostoja minimale totale e pranueshme e investimit për projekt është 10,000 euro dhe maksimumi është 500,000 euro. Një aplikanti mund t'i jepen më shumë se një projekt, por kostoja totale e pranueshme e investimeve për përfitues sipas kësaj mase nuk mund të kalojë 1,500,000 euro për të gjithë periudhën programore.
Për investimet joproduktive kostot minimale totale të pranueshme të investimit për projektin (planin e biznesit) është 1,000 euro dhe maksimumi është 5,000 euro. Kostot e projektit inxhinjerik nuk duhet të kalojë vlerën 10,000 euro.
Madhësia e grantit në këtë masë mund të arrijë deri në 60% të totalit të pranueshëm, por mund të rritet deri në:
- 65% për investime në zonat malore,
- 70% për investime në asete fizike të ekonomive bujqësore të bëra nga të rinjtë fermerët dhe/ose fermat organike të çertifikuara.
Mund të jepet 10% shtesë për:
- Investimet lidhur me menaxhimin e mbetjeve dhe energjinë e rinovueshme me kusht që mbështetja kumulative e kombinuar të mos kalojë 75%.
Kush janë disa kritere të rëndësishme në lidhje me ekzistencën e biznesit bujqësor?
Sektori i qumështit:
- të paktën 10 lopë të regjistruara në regjistrin e kafshëve (RUDA);
- të paktën 100 dele dhe/ose dhi të regjistruara në regjistrin e kafshëve.
Sektori i mishit:
- 10 gjedhe të regjistruara në regjistrin e kafshëve (RUDA);
- 100 dele dhe/ose dhi të regjistruara në regjistrin e kafshëve (RUDA);
- 1000 krerë shpendë (pula pulash dhe pula vezore);
- 10 dosa mbarështuese.
Sektori i frutave dhe perimeve në fushë të hapur:
- minimalisht 0,5 ha tokë e kultivuar me perime ose minimum 0,5 ha tokë kultivuar me fruta në një ose disa blloqe.
Për kulturat e mbrojtura (sera apo tunele):
- Minimumi 0.5 ha sipërfaqe të mbrojtur në formë serash/ose tunele
Vreshtat:
- Minimumi 0.5 ha vreshta.
Ullishtet:
- Minimumi 0.3 ha për individ ose 1 ha për grupin e fermerëve të ullirit.
Bimë medicinale:
- Minimumi 0.3 ha BMA.
Roli i institucionit mikro-financiar NOA në mbështetje të fermerëve aplikues në grantet IPARD-3.
Nisur nga eksperiencat e mëparshme në mbështetje të investimeve në agrobiznes nëpërmjet fondeve të IPARD-it, institucioni mikro-financiar NOA ka përgatitur një paketë të posacme për keto investime deri në shumën 20 milion lekë. Kjo mbështetje konsiston në 2 drejtime kryesore:
- Këshillim profesional (falas) për të gjithë ato fermerë që synojnë të investojnë nëpërmjet granteve IPARD. Një ekip i specializuar i atashuar pranë departamentit të Agrobiznesit në NOA ofron shërbime këshillimi për të gjithë sektorët e ekonomisë bujqësore.
- Financim të menjëhershëm me produkt financiar specifik për të gjithë fituesit e kontratave të grantit IPARD, dhe jo vetëm.
Këshillime të tjera



Këshillimi Smart - Kultivimi i Luleshtrydhes
06.03.2025











Agroturizmi, një trend i ri në Shqipëri
25.11.2024
Këshillimi Smart - Trendi i mishit të derrit
15.11.2024
Këshillimi Smart - Trendi i vajit të ullirit
11.11.2024




Këshillimi Smart - Trendi i hudhrës
25.09.2024

Këshillimi Smart - Trendi i mandarinave
09.09.2024

Këshillimi Smart - Trendi i domates
19.08.2024
Këshillimi Smart - Trendi i shalqinit
08.08.2024

Këshillimi Smart - Trendi i limonit
30.07.2024
Këshillimi Smart - Trendi i portokalleve
19.07.2024
Trendi i tregut të mollës në BE
11.07.2024
Trendi i mjalit
08.07.2024
Trendi i prodhimit dhe konsumimit të verës
27.06.2024
Këshillimi Smart - Trendi i vajit të ullirit
14.06.2024
Këshillimi Smart - Kultivimi i spinaqit
06.06.2024
Këshillimi Smart - Tuta Absoluta në sera
29.05.2024
Këshillimi Smart - Hiri i vreshtit
16.05.2024
Këshillimi Smart - Trajtimi i vreshtave
10.05.2024


Këshillimi Smart - Prodhimi i qumështit
11.04.2024

Këshillimi Smart - Luleshtrydhja
28.03.2024


Këshillimi Smart - Skemat kombëtare 2024
22.02.2024
Këshillimi Smart - Dixhitalizimi i bujqësisë
16.02.2024

Këshillimi Smart - Kultivimi i Misrit
01.02.2024
Këshillimi Smart - Shalqini
26.01.2024
Këshillimi Smart - Tregu fruta - perimeve
17.01.2024

Këshillimi Smart - Konsumo shqip
27.12.2023
Këshillimi Smart - Siguria ushqimore
14.12.2023
Forumi Ekonomik Ballkanik 2023 - Agrotech
04.12.2023
Këshillimi Smart - Të imtat
24.11.2023
Këshillimi Smart - Holstein
10.11.2023
Këshillimi Smart - Kreditim i Zgjuar 2023
30.10.2023
Këshillimi Smart - Karrota
24.10.2023
Këshillimi Smart - Kivi
11.10.2023
Këshillimi Smart - Ujitja me panele diellore
05.10.2023
Këshillimi Smart - Ulliri dhe vaji i ullirit
26.09.2023
Këshillimi Smart - Hidet
21.09.2023
Këshillimi Smart - Rrjeta anti-breshër
12.09.2023
Këshillimi Smart - Mandarina
30.08.2023
Këshillimi Smart - Baxhot 2
23.08.2023
Këshillimi Smart - Baxhot
14.08.2023
Këshillimi Smart - Molla
02.08.2023

Këshillimi Smart - Vreshtaria dhe Verëtaria
17.07.2023






Kooperimi në bujqësi është çelësi i suksesit
08.05.2023

Roli i mekanizimit në bujqësi
11.04.2023

Skemat kombëtare të mbështetjes së bujqësisë
15.03.2023



Planifikimi i mbjelljeve të serave në dimër
30.01.2023







Bujqësia e kontraktuar “Contract Farming”.
30.09.2022





Rrjeti i të dhënave të llogarive në ferma
28.07.2022
Marketingu i produkteve agropërpunuesve
21.07.2022

Financimi i serave në mbjelljet e dyta
08.07.2022
Financimi i bazës ushqimore për blegtorinë
28.06.2022

Investime në Baxho Qumështi
05.05.2022
Kultivimi Patates në Shqipëri
30.03.2022
Kultivimi i misrit në Shqipëri
16.03.2022
Rëndësia ekonomike e kultivimit të grurit
09.03.2022
Skemat e subvencionit të bujqësisë 2022
03.03.2022
Skemat e subvencionit të bujqësisë 2022
28.02.2022
Libri i Fermerit
21.02.2022

Cmimi i Produkteve Bujqësore (Shkurt)
15.02.2022
Kultivimi Patates
09.02.2022
Cmimet e produkteve bujqësore (Janar)
31.01.2022
Menaxhimi i serrave nga ulja e temperaturave
25.01.2022
Kultivimi i Bostanorëve
13.01.2022




Grantet e IPARD për fermerët e serrave
26.10.2021
Financimi i Kultivimit të Karrotës
18.10.2021
Financimi i Perimeve të Fushës
11.10.2021

Financimi i Verëtarisë
05.09.2021
Kultivimi i Bimëve Medicinale
31.08.2021
Investime në Baxho Qumështi
27.08.2021
Përgatitja e silazhit të misrit
16.08.2021
Bletaria dhe prodhimi mjaltit
13.08.2021
Mbjelljet e dyta në sera
30.07.2021
"Energjinë e Gjelbër” në Bujqësi
17.07.2021
Këshillim për blegtorët e të imtave
09.07.2021
Kultivimi i Patates
01.07.2021
Ditari Fermerit
28.06.2021
Shërbimet Agro-teknike në Pemtore me Mollë
23.06.2021
Kultivimi i Bostanit
18.06.2021
Planifikimi ne Ferme
01.06.2021
Certifikimet ne Agrobiznes
25.05.2021
Mekanika Bujqesore
13.05.2021
Serat Perimore
07.05.2021
Raca Holstein
30.04.2021
Ujitja me Pika
28.04.2021
Këshillim për fermerët vreshtarë
26.04.2021
