15.08.2022

Financimi i mbjelljes së lakrës, lulelakrës dhe brokolit.

Periudha Korrik-Gusht konsiston në mbjelljen në fushë të hapur të lakrës, lulelakrës dhe brokolit.

Perimet e fushës janë një nga aktivitetet kryesore në bujqësinë Shqiptare, që lidhet kryesisht me sipërfaqen e madhe të kultivuar, impakti social nga përfshirja e një numri të lartë fermerësh në këtë aktivitet, si dhe në plotësimin e kërkesave të konsumatorit vendas me produkte të freskëta. Perimet janë të rëndësishme në të ushqyerit e popullsisë dhe vlerave të tyre ushqimore, ku spikasin sasia e lëndëve ushqyese 5-35% dhe sasi e madhe e ujit 65-95%. Por, ato përmbajnë edhe yndyra, albumina, karbohidrate, kripëra minerale dhe vitamina të domosdoshme në ushqimin e njeriut. Perimet sigurojnë rreth 12% nga vlera energjetike në ushqimin.

Mbi të gjitha, kultivimi i perimeve në fushë të hapur duke qenë kultura 1-vjeçare nuk kërkojnë investime të larta kapitale siç mund të jenë ngritja e serave apo pemtoreve.

Të dhënat e përgjithshme.

◾ Lakra, lulelakra dhe brokoli janë kultura shumë të përhapura dhe kultivohen pothuajse në gjithë botën, sepse janë perime me vlerë të lartë ushqyese;

◾ Lakra dhe lulelakra mund të përdoret në forma të ndryshme (e freskët, ose konservuar etj.)

◾ Eshtë nje ushqim që konsumohet përgjatë gjithë vitit;

◾ Në Shqipëri kultivohet në zonën e Divjakës, Lushnjës, Fierit, Tiranë etj.

◾ Shqipëria kultivon një sipërfaqe me perime prej rreth 42,994 ha;

◾ Prodhimi i perimeve në Shqipëri është rreth 1.3 milion ton;

◾ Sipërfaqja me lakër përllogaritet rreth 1,813 ha dhe një prodhim prej rreth 64,951 ton. Ndërkohë që sipërfaqja me lulelakër dhe brokoli përllogaritet rreth 332 ha dhe një prodhim prej rreth 7,206 ton.

◾ Shqipëria eksporton nje sasi të lartë me lakër, lulelakër dhe brokoli, që bazuar në shifrat e Eurostat arrijnë në rreth 6.1 milion Euro.

Kushtet dhe karakteristikat e tokës.

◾Tokat e lehta i përshtaten më mirë kultivarëve të hershëm, ndërsa tokat më të rënda, që e mbajnë më mirë lagështinë për një kohë më të gjatë u përshtaten më mirë kultivarëve të vonshëm.

◾ Kultivohen me sukses në toka me reaksion të dobët acidik pH 5.5-6.5. Tokat e tilla janë të përshtatshme për shumicën e kultivarëve dhe hibrideve të ndryshëm të lakrës, lulelakrës dhe brokolit.

◾ Lakra mund të kultivohet në temperatura me amplitudë relativisht të ndryshme. Disa kultivarë për një kohë të shkurtër mund ta përballojnë temperaturën deri në –10ºC

◾ Në të njëjtin vend këto kultura nuk preferohet të kultivohet së paku 4 vjet radhazi dhe përshtaten mjaft mirë në skemën e qarkullimit bimor. Parakulturat më të mira janë bishtajoret, drithërat, patatja etj.

◾ Kërkesat e tyre për lagështi/ujitje janë të mëdha posaçërisht në fazën: a). Pas mbjelljes së fidanëve, b). Në kohën e formimit të kokrës, c). Gjatë fazës së rritjes së kokës.

Masat Agroteknike para dhe gjatë mbjelljes.

◾ Punimi i tokës është i kushtëzuar me kohën e vjeljes së parakulturës. Gjatë punimit të tokës është e nevojshme hedhja e një sasie të plehut organik në sasi 30–50 t/ha. Në toka mesatarisht të pasura hidhen rreth 600-800 kg/ha plehera NPK.

◾ Një ditë para mbjelljes së fidanëve duhet të ujitet toka;

◾ Nëse fidani është rritur më tepër dhe nëse mbjellja bëhet në kohë të nxehtë, atëherë është e preferueshme që të hiqet një pjesë e gjetheve (sidomos nëse ka ndonjë të dëmtuar) me qëllim që të zvogëlohet avullimi i ujit përmes gjetheve duke mundësuar zënien më te mirë te fidanëve.

◾ Distancat e mbjelljes së fidanëve duhet të jetë 60x45 ose 40x50 cm, pra mesatarisht 30,000-60,000 bimë/ha (shiko më poshte tabelën).

Kostot kryesore dhe analiza financiare e kultivimit të Lakrës kokë, Lulelakrës dhe Brokolit.

Shpenzmet e kultivimit të perimeve të fushës (lakrës, lulelakrës dhe brokolit) përllogariten të jenë rreth 9,000-10,000 euro/ha. Si aktivitet bujqësor, nëse respektohen masat agroteknike është një biznes bujqësor me një marzh fitimi rreth 50%. Bazuar në kontot kulturale që Institucioni NOA ka përgatitur, jepen të dhënat e perfomancës financiare të kultivimit të këtyre 3 kulturave:

Financmi nga NOA e aktivitetit të kultivimit të perimeve në fushë.

Nga analizat që NOA ka zhvilluar, rezulton që ky aktivitet mbështetet gjërësisht me financim të lehtësuar, që konsiston në: a). Analizë financiare dhe kredidhënie brënda ditës, b). Pa kolateral c). Normë interesi preferenciale për klientët e mëparshëm të institucionit.

Muaji Korrik-Gusht është periudha e blerjes së fidanit dhe një pjesë të inputeve bujqësore, dhe si rrjedhojë çdo kërkesë për financim realizohet nga oficerët e kredisë në një kohë shumë të shkurtër.

Këshillime të tjera