Trendi i tregut të mollës në BE

Parashikimi i trendit të mollës për vitin 2024

Në Shqipëri janë të mbjella rreth 14.7 milion rrënjë pemë frutore, ku peshën kryesore e zë molla. Molla kryesisht kultivohet në rajonin e Korçës dhe Dibrës. Sipërfaqja e tokës së kultivuar me mollë është rreth 4,741 ha me një prodhimtari në shkallë kombëtare rreth 104,000 ton mollë. Në Shqipëri operojnë vetëm 2 fabrika të përpunimit të lëngut të mollës (Korçë dhe Peshkopi) ndërkohë që importi i lëngjeve të frutave mbetet relativisht i lartë, rreth 3000 ton në një vlerë rreth 3.5 milion Euro. Shqipëria importon edhe koncentrat frutash që përllogaritet në një vlerë rreth 700,000 euro. Shqipëria zë vendin e dytë në botë në konsumin e mollës me rreth 32 kg/frymë.

Si paraqitet trendi botëror i mollës?

Prodhimi i mollëve në BE në 2023/24 pritet të ulet me 6.3% në 11.1 milion ton (3.6% nën mesataren 5-vjeçare), si pasojë e rënies së prodhimit në vendet kryesore prodhuese të BE-së (p.sh. në Gjermani rezulton një rënie nga viti në vit me -12%, në Francë me -10%, në Poloni me -9%). Kjo vjen si rezultat i reduktimit të sipërfaqes së kultivuar (çdo vit ulet me -4%) dhe kushteve të pafavorshme të motit që ndikuan negativisht në rendimentet dhe cilësinë e frutave.

Mungesa e reshjeve për disa muaj së bashku me polinimin e kufizuar në pranverë, rritja e ndikimit të dëmtuesve dhe kostot e larta të prodhimit janë arsyet kryesore për këtë rënie.
Në total, 7.1 milionë ton mollë pritet të përdoren për konsum të freskët (-5.7% nga viti në vit) dhe 4.1 milionë ton për përpunim (-5.2%). Pjesa e mollëve që hyjnë në përpunim pritet të jetë e ngjashme me vitin e kaluar.

Nisur nga mungesa e mollës në treg, kryesisht asaj cilësore, konsumi i mollëve të freskëta në BE për frymë mund të bjerë në 14.3 kg (7% më pak se viti i kaluar) dhe për mollët e përpunuara pritet të mbetet e qëndrueshme në 8.5 kg. Në 2023/24, eksportet e BE-së në mollë të freskëta pritet të ulet me 15% (22% nën mesataren 5-vjeçare), për shkak të uljes së prodhimit. Megjithatë, importet e mollëve të freskëta në BE pritet të rriten me 11% nga viti në vit. Në 2023/24, edhe eksportet e BE-së të mollëve të përpunuara (lëngje ose të thata) mund të bien me 19% (17% nën mesataren 5-vjeçare).