Trendi i prodhimit dhe konsumimit të verës
Parashikimi i trendit të verës 2024-2025
Sektori i Vreshtarisë dhe Verëtarisë në Shqipëri ka qenë dhe mbetet një sektor shumë i rëndësishëm për zhvillimin socio-ekonomik të vendit. Aktualisht sipërfaqet me vreshta në Shqiperi janë 11,040 ha dhe kanë shtrirje në të gjithë Shqipërinë dhe veçanërisht në Fier, Elbasan, Korçë, Berat dhe Vlorë. Në Shqipëri operojnë rreth 250 kantina vere, nga ku rreth 25 kantina kanë peshën kryesore të prodhimit të verës.
Si paraqitet trendi botëror i verës?
Prodhimi i verës në BE pritet të bjerë në 2023/24 (me rreth 9.8% nga viti në vit), kryesisht për shkak të rënies së prodhimit të Italisë dhe Spanjës, faktorë të nxitur nga situatat e pafavorshme klimatike. Si rezultat, gjatë vitit 2024 pritet që Franca të bëhet prodhuesi më i madh i BE-së, ndikuar edhe nga marketingu i lartë. Konsumi i verës në BE vjen pas trendit të rënies së tij, ndërkohë që konsumet e prodhimeve të tjera rriten. Tregtia e verës në BE parashikon një tkurrje, si importet ashtu edhe eksportet, e lidhur kjo me disponueshmërinë e lartë në BE dhe shenjave të ngopjes së tregut.
Bazuar në monitorimet e fundit, prodhimi i verës në BE gjatë vitit 2023/24 pritet të bjerë më tej (-10% nga viti në vit, 8% nën mesataren 5-vjeçare), në 143 milionë hl, shifra më e ulët që nga viti 2017/18. Kjo është për shkak të uljeve të ndjeshme të prodhimit në Itali (-23%) dhe Spanjë (-21%), pavarësisht nga një rritje në Francë (+8%) dhe Portugali (+11%). Rënia e paprecedentë në Itali u nxit nga shira të shpeshta në rajonet qendrore dhe jugore të Italisë, si dhe sëmundjet e mëvonshme kërpudhore në hardhi. Në Spanjë, rënia është për shkak të ngjarjeve klimatike, kryesisht të thatësirës dhe të temperaturave të larta në rajonin kryesor prodhues Castilla-La Mança. Si rezultat, Franca do të bëhet përsëri prodhuesi më i madh në BE. Duke ndjekur një trend afatgjatë, konsumi i verës në BE pritet të ulet lehtë (-1.5%) në 96 milion hl, veçanërisht për verërat e kuqe, ku brezat e rinj preferojnë pije të tjera alkoolike (birra dhe koktejle), dhe verëra të kërkuara me më pak alkool dhe më të lehta për t'u konsumuar.
Megjithatë, gjatë 2023/24 vëllimi i eksporteve pritet të bjerë në volum me rreth 11% në 28 milionë hl, ashtu edhe në vlerë (-8%), pasi tregjet kryesore të destinacionit të BE-së paraqesin gjendje inventari nga niveli i lartë i pashitur nga importet e viteve të mëparshme.